Bahasa Melayu itu Pariah Sebenar dalam Cekik

Saya sedang membaca sebuah novel pascamoden Melayu yang mengkagumkan (setakat ini), Cekik, tulisan saudara Ridhwan Saidi (pelopor BinFilem). Beliau mengatakan, novel ini beliau wujudkan apabila beliau menonton sebuah teater Oedipus serta membaca Interlok dan isu yang berlaku berkenaannya. Secara wit, beliau menggunakan pendekatan isu ini, serta rencah pinjaman ruang untuk menyelitkan sesuatu yang fikir saya, berjaya mencuit sedikit-sebanyak realiti yang dihadapi oleh masyarakat cerdik pandai Malaysia yang membenci bahasa kebangsaan mereka sendiri, serta segolongan lagi yang terlalu terperangkap dalam masalah kongkongan budaya (asal) mereka sendiri:

Apa pun, di sini Sue tidak berminat mengemukakan pendapat Sue berkenaan isu ini, tetapi cuba melihat istilah pariah ini dari sudut pandang yang lebih besar. Dalam konteks negara ini - hari ini - yang meraikan mono-budaya konsumer global, Sue merasakan pariah itu sebenarnya secara jamaknya merujuk kepada pengguna Bahasa Melayu itu sendiri. Bahasa Melayu adalah kasta terendah selepas Bahasa Inggeris dan Mandarin walaupun Bahasa Melayu ini adalah bahasa kebangsaan.

Hendak dijadikan cerita, rumah Sue pernah dilawati oleh seorang anak saudara Melayu Sue yang telah dibesarkan dan terdidik dengan Bahasa Inggeris berumur lima tahun. Dia pernah menyatakan kepada ibunya bahawa semasa di pratadika, kawan-kawannya mengatakan bahawa mereka yang berbahasa Melayu itu loser. Hanya mereka yang lemah dan malas menggunakan Bahasa Melayu. Malah Sue juga pernah terbaca di status Twitter yang mengatakan dengan nada menyindir Bahasa Melayu itu sebagai 'bahasa kerajaan'. Ini kerana media berbahasa Melayu telah disinonimkan dengan agenda-agenda kerajaan. Sifat prejudis ini menular dengan luasnya di luar sana selari dengan mono-budaya konsumer global.

Cekik (hlm. 85-86)

Untuk makluman, "cerita" yang sedang berlaku dalam teks di atas ialah pada 2020. Suatu lagi yang sinikal, tulisan di atas "diceritakan" dalam bahasa Melayu. Persoalan yang dikupas ini menarik, dari segi kerelevan semasanya, cara persembahan dan gayanya, dan perhitungan yang melampaui isu yang diperkatakan.

Saya jadi terpanggil juga, melihat, jika isu tersebut benar-benar boleh membuka mata pembaca rakyat untuk meneliti sastera "Melayu", seperti yang didedahkan oleh novelis ini (hakikat yang beliau ingin katakan, sastera kebangsaan itu pun turut pariah lah!), dan persoalan marhaen atau terpinggirnya entiti bahasa dan entiti 'karya sastera' ini untuk disenangi oleh golongan borjuis (kelas menengah - kelas yang secara tepat disindir oleh novelis) ataupun golongan biasa (kelas menengah rendah - persoalan bahawa mereka tidak membaca). Saya mendapati ini, lebih-lebih lagi terhadap kunjungan bukan Melayu terhadap sastera Melayu, baik sasterawan ataupun pembaca. Contoh, saya meneliti majalah "Bollywood" yang mana saudara Uthaya Sankar "berjaya" ditemuramah, hanya kerana isu perjuangan "pembuangan istilah" dalam Interlok (saya jadi jegil kerana tulisan berkenaan Uthaya itu menyatakan "dia yang tidak kita ketahui umum sebelum ini" (baca: Largely unknown to and unnoticed by the Indian community of Malaysia), sangat menyakitkan, dan ini berlaku dalam sebuah majalah artis semacam URTV buat orang India! Lihatlah kontra yang menyakitkan itu!) Persoalannya, adakah kaum India Malaysia tertarik untuk mengenali Uthaya secara dekat lagi dengan karya-karya bernas beliau dalam sastera kebangsaan (yang mana, kini Uthaya sudah selaku 'artis' kerana di'naikkan' taraf oleh mereka untuk memasuki majalah hiburan Bollywood, ingat, dalam budaya India, bintang boleh disanjung sehingga tahap dewa!), menggunakan bahasa kebangsaan? Saya percaya, penjualan buku-bukunya tetap sama. Rakyat hanya mahukan yang lekas, terpampang, dan kontreversial. Teks itu hambar buat pengisian 'mono-budaya konsumer global' mereka.

Novel ini boleh dibeli di gerai Gerak Budaya di Pesta Buku Antarabangsa Kuala Lumpur 2011 di PWTC nanti.